Czym jest psychologia przestrzeni?

16 / 08 / 2019

Czym jest psychologia przestrzeni? Wiele osób zdziwi się, że dziedzina, taka jak psychologia architektury, w ogóle istnieje. Okazuje się, że tak! Ponadto ma ogromny wpływ na przestrzenie, w których przebywamy na co dzień. Definiuje również to to, jak się w nich czujemy. 

Czym jest psychologia przestrzeni – definicja

Psychologia przestrzeni jest nowym nurtem psychologicznym łączącym w sobie elementy dwóch głównych dziedzin – architektury i psychologii. Najważniejszym aspektem, którym  się zajmuje jest relacja człowieka z jego szeroko rozumianym otoczeniem oraz sposób, w jaki człowiek kształtuje swoją przestrzeń i w jaki przestrzeń kształtuje człowieka.
To również analiza zależności pomiędzy miejscem, w którym człowiek żyje lub pracuje, a efektywnością działań, samopoczuciem czy ogólnie pojętym dobrostanem.

Źle urządzone mieszkanie lub dom może mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie. Zarówno psychiczne jak i fizyczne. Psychologia architektury jest jeszcze ważniejsza dla miejsc użytku publicznego, takich jak szpitale czy uczelnie.

Ważne czynniki

Czyli co tak naprawdę ma wpływ na nasze samopoczucie? Są to impulsy sensoryczne – wizualne (kolory, kształty, światło, rozmieszczenie przestrzenne mebli i sprzętów, tło, akcenty), audio (dźwięki, hałas, cisza), kinestetyczne (odległości w przestrzeni, możliwość ruchu), taktylne (faktura przedmiotów, które dotykamy, na których siedzimy, przedmioty, które bierzemy do ręki), zapachowe (zapachy, odory, wentylacja). Dodatkowo, mówi się także czasem o energii miejsca czy energii ludzi przebywających w danym miejscu. Wszystkie te czynniki mają znaczący wpływ na nastrój, samopoczucie, poziom skupienia czy relaksu. Mogą wspierać człowieka lub go wyhamowywać. Czasami wręcz blokować na poziomie podświadomym.

czym jest psychologia przestrzeni

Użytkownik i jego indywidualne potrzeby

Według specjalistki w tej dziedzinie Tanji Vollmer, która bada wpływ budynków i pomieszczeń, zwłaszcza na osoby chore, należy wiedzieć dla kogo projektuje się daną przestrzeń i czego od niej oczekujemy. Wrażenie, jakie architektura wywołuje na ludziach, różni się w zależności od tego, kto na nią patrzy. U każdej jednostki procesy filtracyjne przebiegają nieco inaczej. Wszyscy zaczynamy od postrzegania zmysłowego. Pamiętajmy jednak, że dla daltonisty albo krótkowidza będzie ono miało zupełnie inny wydźwięk niż u osób widzących „normalnie”.

„Na kolejnym poziomie dochodzą czynniki kulturowe i przyzwyczajenia. Na przykład na naszej szerokości geograficznej normą są duże okna umożliwiające wyglądanie na zewnątrz i wpuszczające dużo dziennego światła. Ludzie z kultur południowych często zaklejają albo zasłaniają takie duże okna, ponieważ dla nich ważna jest intymność przestrzeni mieszkalnej „- tłumaczyła Vollmer w wywiadzie „Süddeutsche Zeitung”

czym jest psychologia przestrzeni

Bezpieczeństwo jest kluczem

Okazuje się, że wpływ przestrzeni ma dużo większe znaczenie dla osób chorych, starszych albo czujących się „niepewnie” w swoim ciele. Dzieci również odbierają takie bodźce znacznie mocniej niż zdrowi dorośli, a to może potęgować nasze złe samopoczucie. Zakrojone na szeroką skalę badania dowodzą, że otoczenie oddziałuje na nas tym silniej, im bardziej niepewnie się czujemy. Wyraża się to na przykład w tym, że jeśli,  na przykład w sali wykładowej  wybierzemy sobie jakieś miejsce, to na ogół siadamy tam już zawsze.

Ponieważ ciało to nasze najintymniejsze terytorium, określa, w jaki sposób postrzegamy przestrzeń i ją „zawłaszczamy”.  Pamiętajmy, że czujemy się dobrze w przestrzeni dopiero wtedy, gdy określimy ją jako bezpieczną według naszym kryteriów. Co wpływa na poczucie bezpieczeństwa i dobre relacje z innymi użytkownikami poprzez architekturę? Wyjaśniamy to szczegółowo w naszych pozostałych poradach.

czym jest psychologia przestrzeni

Coś, co Ciebie
zainspiruje

Architekt wnętrz Szczecin projektant wnętrz

Dlaczego projektuję domy?

Co może być ciekawego w projektowaniu domów i wnętrz? Czyli o tym jak odnalazłam swój życiowy cel.

Czytaj więcej

Zrealizuj swój plan
razem z nami

„Szczęście człowieka nie jest uwarunkowane wielkimi sprawami,
ale małymi szczęśliwymi okolicznościami, które mają miejsce na co dzień.”

Meik Wiking Hygge. Klucz do szczęścia

Kontakt

Napisz do nas